Zmęczony człowiek łatwo pada ofiarą zmartwień. Dlatego tak ważne jest, aby zapewnić sobie odpowiednią dawkę odpoczynku. Jeśli myślisz, że wystarczy Ci tylko fizyczny lub psychiczny odpoczynek, możesz się zdziwić. Istnieje aż 7 rodzajów odpoczynku. I każdy z nich jest jednakowo ważny dla zachowania dobrego zdrowia, samopoczucia, a przede wszystkim wewnętrznej równowagi i spokoju ducha.
Według lekarza Saundry Dalton-Smith, autorki książki „Święty Odpoczynek: Odzyskaj życie, odnów energię i przywróć zdrowie psychiczne”, ludzie potrzebują odpoczynku: fizycznego, umysłowego, społecznego, twórczego, emocjonalnego, duchowego i sensorycznego.
„Większość ludzi, myśląc o odpoczynku, ma bardzo tendencyjne podejście – leniuchują, nic nie robią i myślą, że na tym polega odpoczynek” – mówi Saundra Dalton-Smith. „Próbujemy tego, a kiedy nadal jesteśmy zmęczeni, myślimy, że to nie działa”.
Jeśli budzisz się i nadal jesteś wyczerpany oznacza to, że problem nie dotyczył snu. To prawdopodobnie deficyt odpoczynku.
Saundra Dalton-Smith
Wyłączenie mózgu może zapewnić odpoczynek w pewnych sytuacjach, ale to tylko jedna z 7 rodzajów odpoczynku, które pomagają nam funkcjonować jako ludzie.
Którego z 7 rodzajów odpoczynku potrzebujesz?
Aby rozpoznać jakiego rodzaju odpoczynku potrzebujesz, należy przyjrzeć się sobie i zaobserwować jakie objawy występują. Jeśli brakuje Ci odpoczynku umysłowego, możesz mieć problemy z koncentracją, pamięcią, decyzyjnością nawet w najprostszych sprawach. W przypadku zmęczenia emocjonalnego, możesz być nerwowy, pobudzony i skory do awantur lub wręcz przeciwnie zgaszony i płaczliwy. Jeśli masz niedobór odpoczynku sensorycznego, mogą Cię wyprowadzać z równowagi wszelkie hałasy, wysokie tony, a nawet zbyt jaskrawe światła.
7 rodzajów odpoczynku
Odpoczynek fizyczny
Zmęczenie fizyczne nietrudno rozpoznać i najłatwiej też można sobie z nim poradzić. Jeśli słaniasz się na nogach, ledwo patrzysz na oczy, nieustannie ziewasz i nie masz na nic siły z całą pewnością potrzebujesz odpoczynku fizycznego. Najczęstszą formą fizycznej regeneracji jest sen, więc najlepiej wtedy wziąć ciepłą kąpiel i pomaszerować prosto do łóżka (dużo wcześniej niż zwykle).
Zbawienny wpływ może mieć również regenerująca drzemka. Nawet 20-30 minut snu w ciągu dnia może Cię ożywić.
Odpoczynek również może oznaczać głębokie oddychanie lub regenerujące zajęcia jogi, które pozwalają ciału trochę się rozciągnąć. Więcej energii i mniej ziewania powinno być dość oczywistym znakiem, że to działa.
Odpoczynek psychiczny lub umysłowy
Czy kiedykolwiek miałeś uczucie, że Twój mózg zamienił się w papkę? Wpatrujesz się w tę samą stronę książki przez 10 minut, wysłałeś ledwo zrozumiałego e-mail’a, zapomniałeś o ważnym spotkaniu, a Twoje myśli zaczynają stawać się coraz bardziej negatywne?
To właśnie znak, że potrzebujesz odpoczynku psychicznego.
Obecna rzeczywistość wymaga od nas bezustannej wielozadaniowości. W ciągu dnia nasz umysł przetwarza ogromną ilość informacji. Powoduje to zużycie dużej ilości energii psychicznej i umysłowe zmęczenie. Dlatego oderwanie się od pracy, od spraw służbowych, mniejszych i większych problemów dnia codziennego i tzw. „odmóżdżenie” to właśnie odpoczynek psychiczny, którego każdy z nas potrzebuje.
Odpoczynek społeczny
Kontakty społeczne mogą być zarówno wyczerpujące, jak i regenerujące, a odpowiednie ich zbilansowanie, może pomóc przywrócić niezbędną równowagę. Sama autorka Dalton-Smith zauważa, że jej największym deficytem jest właśnie odpoczynek społeczny. „Jestem ponadprzeciętnym graczem. Lubię rywalizować z innymi i podążać w kierunku celów – łatwo jest stać się w ten sposób samotnym wojownikiem. Tak więc dla mnie odpoczynek społeczny oznacza towarzystwo ludzi z mojego plemienia – kobiet, z którymi nie muszę konkurować ”.
W pracy często konkurujemy z innymi, uważamy na to, co robimy, czy mówimy, przejmujemy się tym, co myśli o nas szef, przybieramy różne społeczne maski, boimy się być sobą – jednym słowem znajdujemy się pod ciągłą presją otoczenia. Taki stan bywa bardzo wyczerpujący.
Odpoczynek społeczny może więc oznaczać dla nas spotkanie ze starym, dobrym przyjacielem, z którym możemy wreszcie być sobą. Bliska, życzliwa, wspierająca osoba, z którą rozumiemy się bez słów to często to, czego nam potrzeba. Możemy zwierzyć się jej ze swoich bolączek, pośmiać się z tych samych żartów i tym samym znaleźć ukojenie.
Odpoczynek kreatywny
Każdy człowiek potrzebuje odpoczynku od rutyny, jednostajności pracy czy szarzyzny dnia codziennego. Możesz nawet nie zdawać sobie z tego sprawy do końca, ale istnieje coś takiego jak odpoczynek kreatywny, którego potrzebujesz również Ty. Polega on na twórczym myśleniu.
Myślenie kreatywne to wszystko to, co pobudza naszą wyobraźnię. Zawierają się w tym wszystkie zajęcia artystyczne takie jak pisanie, malowanie, rzeźbienie etc. Również zanurzenie się w sztuce w jakiejkolwiek formie: pójście na koncert, do teatru, muzeum, czy galerii sztuki może być bardzo inspirujące. Kreatywność innych pomaga nam bowiem rozbudzić naszą własną. Ponadto inspirowanie się wnosi wiele jakości do naszego życia, dlatego warto doświadczać piękna w różnorakiej formie i pobudzać twórcze myślenie. Jeśli kiedykolwiek odczuwałeś lekkość, rześkość, satysfakcję i dumę po ukończeniu jakiegoś kreatywnego zadania oznacza to, że doświadczyłeś dobrodziejstwa odpoczynku kreatywnego.
Odpoczynek emocjonalny
Jest to chyba najbardziej pożądana, a jednocześnie najmniej doceniana forma odpoczynku we współczesnym świecie, który dosłownie drenuje nas emocjonalnie. Dzisiejsza rzeczywistość serwuje nam codziennie ogromną ilość negatywnych bodźców, które powodują u nas stres, niepokój, lęk, brak poczucia bezpieczeństwa i niepewność. O wyczerpaniu emocjonalnym współczesnego człowieka świadczą wszystkie psychiczne choroby i zaburzenia, które stały się prawdziwą plagą.
Dlatego tak ważne jest, aby szczególnie zadbać o tę formę odpoczynku. Odpoczynek emocjonalny to wszystko to, co powoduje u nas wewnętrzne ukojenie i uwolnienie przyjemnych emocji takich jak błogość, poczucie bezpieczeństwa, radość, zadowolenie. Każdy z nas może osiągać ten stan w inny sposób, ale większości osób pomaga aktywne przebywanie z bliskimi, spotkania z przyjaciółmi, a przede wszystkim szczere rozmowy z ludźmi, z którymi można być w 100% sobą. Klasyczne „wygadanie się” pomaga zapobiec emocjonalnemu przeciążeniu. Również kontakt z naturą, sport, czytanie (pozytywnych książek), praktykowanie hobby, zanurzenie się w swojej pasji daje dużą dawkę pozytywnych emocji.
Ważne jest, aby w stanie emocjonalnego wyczerpania nie dokładać sobie negatywnych emocji w postaci czytania, oglądania wiadomości lub emocjonujących, pełnych przemocy i napięcia filmów (co większość z nas niestety robi) Zamartwiaczu, uważaj, co oglądasz! Bycie offline, dieta lub wręcz głodówka informacyjna na rzecz oglądania ciepłych, pozytywnych obrazów, może dać wewnętrzne uspokojenie.
Odpoczynek duchowy
Brak poczucia sensu życia, samotności, wewnętrznej pustki i braku zakotwiczenia jest głównym źródłem wyczerpania duchowego. Odpoczynek duchowy daje przede wszystkim praktykowanie religii, wiara, modlitwa, ale również filozofia np. stoicka, buddyzm, joga, medytacja. Wytchnienie w sensie duchowym może również się dać moment zatrzymania się i refleksji nad następującymi pytaniami: jaka jest moja misja, dlaczego tu jestem, co chciałbym osiągnąć, jak żyć szczęśliwie, co mogę zrobić dobrego dla innych itd.
W praktyce na duchowe wyczerpanie mogą pomóc zajęcia nadające naszemu życiu głębszy sens: pomoc potrzebującym, wszelkiego rodzaju wolontariat, modlitwa, medytacja, duchowa lektura, słuchanie inspirujących wykładów, odnalezienie i realizacja życiowego powołania, praktykowanie pasji, nawet rozmowy z przyjacielem, mądrą osobą o obecnym stanie świata mogą pomóc w sensie duchowym.
Odpoczynek sensoryczny
Wyczerpanie zmysłów jest jednym z najczęściej występujących czynników odpowiedzialnych za chroniczne zmęczenie. „Powszechność ekranów, mówi Dalton-Smith, powoduje nie tylko zmęczenie oczu i napięcie szyi, ale także wiele rozwodów i zerwanych związków. Łatwiej jest rozmawiać z komputerem…To zrywa intymność, a po dłuższym czasie zrywa również relacje.”
Nie tylko technologia powoduje u człowieka przebodźcowanie. Dochodzi do tego hałas, tłok, korki, zanieczyszczone powietrze. Nagromadzenie negatywnych bodźców jest tak duże, zwłaszcza w środowisku miejskim, że większość ludzi sobie z tym nie radzi. Dlatego tak ważny jest kontakt z kojącą przyrodą, prawdziwa cisza, sensoryczny spokój, świeże i czyste powietrze, ograniczenie impulsów z zewnątrz poprzez chociażby wyłączenie na jakiś czas komórki, internetu i tv.
Niełatwo jest zapewnić sobie aż 7 rodzajów odpoczynku. Pocieszające jest jednak to, że wiele z nich zazębia się ze sobą np. spotkanie z przyjacielem może pozwolić odpocząć jednocześnie na 3 różne sposoby: społeczny, emocjonalny i umysłowy. Dlatego warto skupić się na tych formach odpoczynku, które dają nam najwięcej korzyści.
Dodaj komentarz